नवजात बालकाच्या प्रतिक्षिप्त क्रिया
नवजात बालकाच्या प्रतिक्षिप्त क्रिया
प्रतिक्षिप्त क्रिया म्हणजे संवेदना झाल्यावर मेंदूकडून आज्ञा न घेता चेतातंतू, चेतारज्जू व स्नायूंनी परस्पर पार पाडलेली हालचाल.
नवजात मुलामध्ये जागेपणी या क्रिया तपासणे अतिशय महत्त्वाचे असते. जर या क्रिया व्यवस्थित नसतील तर मेंदूची अपुरी वाढ, जन्मताना मेंदूला झालेली इजा अथवा रक्तामध्ये जंतुदोषाची शक्यता असते. म्हणून प्रत्येक नवजात बालकाच्या प्रतिक्षिप्त क्रिया तपासणे आवश्यक आहे. खालील 3 पैकी क्रिया न आढळल्यास तज्ज्ञाकडे पाठवून द्या.
1. दचकणे
ही क्रिया तपासण्यासाठी बाळाला खाली ठेवून बाळाच्या डोक्याखाली हात धरून तो हात अचानक खाली घ्या. बाळ अचानक दचकून त्याचे हात व पाय प्रथम अंगापासून बाजूला जातात. मग लगेच हातपाय पूर्वीसारखे दुमडले जातात व बाळ दचकून रडते.
2. तोंड वळवणे
आपल्या बोटाचा स्पर्श बाळाच्या ओठाच्या कडेपासून अलगद गालाकडे आणल्यास बाळ तोंड उघडून बोटाकडे वळवते.
3. चोखणे व गिळणे
आपले बोट (स्वच्छ धुऊन) बाळाच्या तोंडाला टेकवल्यास बाळ जोरात बोट चोखते. यामुळेच बाळ दूध किंवा पाणी गिळू शकते.
लेखक : डॉ. श्याम अष्टेकर
(MBBS, MD community Medicine)संदर्भ : आरोग्यविद्या
अंतिम सुधारित : 6/5/2020
एक किंवा एकापेक्षा अधिक वेळा पातळ अगर पाण्यासारखी ...
म्हातारपण किंवा दीर्घ आजारपण यामुळे माणूस अंथरुणाल...
अतिसार म्हणजे वारंवार मलप्रवृत्ती होणे, मल पातळ हो...
डॉक्टर्स आणि नर्सेस एवढेच मनुष्यबळ गृहीत धरून स्वा...
