जागतिक हवामान दिन- २३ मार्च

निसर्गचक्रात वर्षानुवर्ष बिनचूकपणे होणा-या घटनांपैकी एक म्हणजे १ जूनला भारतात दाखल होणारा मान्सूनचा  पाऊस परंतु गेल्या काही वर्षात जगभराच नैसर्गिक नियमितता नाहीशी होऊन अनपेक्षित बदलांचे प्रमाण वाढत आहे. हवामानातील हे बदल आणि त्यांचे परिणाम ग्लोबल असले तरी त्यावरच्या उपाययोजना लोकल (स्थानिक) स्वरूपातही करता येतात.

मूळ संकल्पना व सुरुवात

१९५० साली जागतिक हवामानशास्त्र संघटना (WM WMO)  स्थापन झाली. ही संस्था स्थापन होण्यासाठी पुढाकार घेण्या-या ३१ देशांत भारत ही होता. यानंतर जगातल्या सर्व देशांमध्ये केल्या जाणा-या हवामानाच्या नोंदीच्या देवाणघेवाणीला सर्वोच्च प्राधान्य देण्यात आले. कारण स्थानिक हवामानाचा संबंध जागतिक पातळीवरील नैसर्गिक बदलांशी असतो हे आपल्या ध्यानात आले.

अधिक माहिती

हवामानातील अनपेक्षित बदलांमुळे मानवी साधनसंपत्तीचे तर नुकसान होतेच; शिवाय अनेकांचा मृत्यूही ओढवतो. इतर प्राणी - पक्षीही यातून सुटत नाही. कारण जगातील एका भागचे हवामान इतर ठिकाणांहून भिन्न असू शकत नाही तर एका घटकातील बदलाचा परिणाम इतर घटकांवर झालेला  आढळतो. हवामानावर लक्ष ठेवणारी  ‘वर्ल्ड वेदर वॉच’ ही प्रणाली आजही सुरु असून ती आंतरराष्ट्रीय सहकार्याचे प्रतीक मानली जाते. हवामानातील बदल. त्यामागील कारणे व उपाय याबाबी सरकारपासून सर्वसामान्यंपर्यंत प्रत्येकाने समजून घेण्याची तातडीची गरज आज निर्माण झाली आहे.

माहिती स्रोत: वनविभाग महाराष्ट्र शासन, वनदर्शिका २०१६