हार्ट फेल्‍युअर
प्रस्तावना
‘हार्ट फेल्‍युअर’ चा सरळ अर्थ म्हणजे तुमचे हृदय जितक्‍या चांगल्‍या प्रकारे करायला पाहिजे तसे रक्‍त पंप करू शकत नाही. हार्ट फेल्‍युअर म्हणजे असे नाही की तुमचे हृदय बंद पडत आहे आणि तुम्‍हांला हार्ट अटॅक येत आहे (पण, हार्ट फेल्‍युअर असलेल्या ब-याच लोकांना पूर्वी केव्‍हा तरी हार्ट अटॅक आलेला असतो). हार्ट फेल्‍युअरला कंजेस्टिव्‍ह हार्ट फेल्‍युअर (CHF) देखील म्‍हणतात. ‘कंजेस्टिव्‍ह’ म्हणजे हृदय योग्‍य प्रकारे रक्‍त पंप न करू शकल्‍यामुळे शरीरात फ्ल्युईड (द्रव पदार्थ) तयार होणे.
हार्ट फेल्‍युअरची कारणे?
हार्ट फेल्‍युअरला पुष्‍कळ कारणे असतात. काही वेळा अचूक कारण सापडत नाही. हार्ट फेल्‍युअरची काही सामान्‍ये कारणे खाली दिली आहेत:
- हृदयाच्या धमनीचा (कोरोनरी आर्टरी) विकार (हृदयाला होणार्‍या रक्‍त पुरवठ्यात संपूर्ण किंवा आंशिक स्‍वरूपात अडथळा निर्माण होणे); भूतकालीन हार्ट अटॅकसह किंवा त्‍याच्‍याविना
- हृदयाच्या स्‍नायूंमध्‍ये समस्‍या (कार्डियोमायोपॅथी)
- उच्‍च रक्‍तदाब (हायपरटेंशन)
- हृदयाच्या एखाद्या झडपेमध्ये (व्‍हॉल्‍व्‍ह) मध्‍ये समस्‍या
- हृदयाचे अनियमित ठोके (ऍरिदमियस)
- मादक द्रव्‍यांचा वापर (मद्य किंवा मादक द्रव्‍यांची नशा करणे)
- जन्मजात हृदयविकार
- मधुमेह
- थायरॉइडसंबंधी विकार
हार्ट फेल्‍युअरची लक्षणे
हार्ट फेल्‍युअर असलेल्या लोकांमध्‍ये काही लक्षणे किंवा त्रास दिसून येतात. खाली हार्ट फेल्‍युअरची काही लक्षणे दिली आहेत:
- श्‍वास पूर्णपणे न घेता येणे (कदाचित चालतांना, जिना चढतांना किंवा काही काम करतांना)
- निजल्‍यावर श्‍वास पूर्णपणे न घेता येणे
- भूक मंदावणे
- श्‍वास पूर्णपणे न घेता येण्‍यामुळे, रात्री झोपेतून उठणे
- व्‍यायाम करण्‍याची क्षमता कमी होवून, सामान्‍यपणे थकवा येणे
- पाय, पायाचे तळवे किंवा पायाच्‍या घोट्याजवळ सूज येणे
- पोटावर सूज येणे
- हृदयाचे तीव्र किंवा अनियमित ठोके
- वेगाने वजन वाढणे (एका दिवसांत 1 किंवा 2 पाउंड प्रमाणे लागोपाठ 3 दिवस)
- जुना कफ किंवा छातीमध्‍ये घर-घर होणे
- मळमळ
हार्ट फेल्‍युअरचा धोका कमी करण्‍यासाठी उपाय
- आहार: मेद आणि कोलेस्‍ट्रॉल असलेले पदार्थ आणि मीठ कमी खाणे.
- अल्‍कोहोल: अल्‍कोहोलचे आहारातील प्रमाण कमी करणे.
- व्‍यायाम: हार्ट फेल्‍युअर असलेले लोकदेखील कोणत्‍या प्रकारचा व्‍यायाम केला जावू शकतो. ते डॉक्‍टरी सल्‍ल्‍यानुसार विचारून व्‍यायाम करू शकतात.
- वजन: वजन कमी करायला हवे.
- कुटुंबाचा आधार: तुमचे कुटुंब एक फार मोठा आधार ठरू शकते तेव्‍हां त्‍यांना विश्वासात घ्या.
- आधाराचे आणखी काही स्त्रोत: तुमचे डॉक्‍टर तुम्‍हांला सपोर्ट ग्रुपबाबत माहिती देवू शकतात. काही वेळा असाच त्रास असलेल्या इतर लोकांबरोबर बोलणे देखील फायद्याचे ठरू शकते.
स्त्रोत : पोर्टल कंटेंट टिम
अंतिम सुधारित : 4/27/2020
उदराच्या वरच्या भागात असलेली आणि पचनक्रियेसाठी जरू...
अतिसार म्हणजे वारंवार मलप्रवृत्ती होणे, मल पातळ हो...
तोंडामध्ये आकडे असलेल्या परजीवी कृमीला ‘अंकुशकृमी...
एक किंवा एकापेक्षा अधिक वेळा पातळ अगर पाण्यासारखी ...
